Ook biodiversiteitsverlies risico voor financiële sector, waarschuwt DNB

Dat klimaatverandering een risico vormt voor de Nederlandse financiële sector was al eventjes bekend. Maar ook het verlies aan biodiversiteit brengt materiële risico’s met zich mee, zo laat nieuw onderzoek van De Nederlandsche Bank zien. “Wij vinden het een goed teken dat DNB hier de leiding neemt en dit zo steeds meer op het vizier komt van financiële instellingen”, aldus Romie Goedicke van IUCN NL. “Maar er is nog veel winst te halen in de actieve monitoring en het stellen van concrete doelen op basis van de draagkracht van de planeet. Daarom werken wij als IUCN toe naar een Parijsakkoord voor de natuur: internationale afspraken voor biodiversiteit die, net als voor klimaat, concrete doelen stellen.”

Headerfoto door: (c) SevenStorm JUHASZIMRUS from Pexels

In het recent verschenen rapport ‘Op waarde geschat? Duurzaamheidsrisico’s en –doelen in de Nederlandse financiële sector’ worden de mogelijke financiële effecten van diverse ecologische en maatschappelijke uitdagingen in kaart gebracht. Zo is gekeken naar de impact van water- en grondstoffenschaarste, biodiversiteitsverlies en mensenrechtencontroverses. Ook is onder 25 grote- en middelgrote financiële instellingen nagegaan op welke wijze zij duurzaamheidsambities integreren in de bedrijfsvoering.

Risico’s van biodiversiteitsverlies

Verlies van biodiversiteit kan allerlei risico’s met zich meebrengen. Als de bodembiodiversiteit achteruit gaat worden landbouwgronden bijvoorbeeld minder vruchtbaar, en krijg je dus minder productieve oogsten. Maar meer diversiteit zorgt ook voor meer weerbaarheid van een ecosysteem, bijvoorbeeld tegen ziektes of de gevolgen van klimaatverandering. 

Ontbossing en het omzetten van natuur in landbouwgrond (voor bijvoorbeeld soja- of veeteelt) zijn grote veroorzakers van verlies aan biodiversiteit, maar ook van andere risico’s die DNB aanhaalt: waterschaarste en klimaatverandering. Dit kan voor financiële instellingen fysiek risico betekenen, wanneer de productiviteit terugloopt. Maar er zijn ook reputatierisico’s, bijvoorbeeld als financiële instellingen in verband worden gebracht met verdwijnen van bos. Bovendien, zo erkent DNB, in nabije toekomst is er ook een transitierisico: goederen uit ontboste gebieden zijn binnenkort niet meer welkom bij bedrijven en handelaren in verband met de wereldwijde ambities ontbossing tegen te gaan.

“Dit rapport van DNB drukt financiële instellingen met hun neus op de feiten: wereldwijd holt de biodiversiteit achteruit, en dus zijn dit reële risico’s waaraan zij blootgesteld zijn”, zegt Goedicke. “Het is daarom verstandig om die risico’s te integreren in de bedrijfsvoering. Wij helpen ze daarbij door onder andere een instrumentarium te bieden dat laat zien hoe investeringen bijdragen aan het reduceren van het uitstervingsrisico van plant- en diersoorten.”

Stem van het veld naar de Zuidas

Ook helpt IUCN NL financiële instellingen om vooruit te kijken. “Via ons netwerk van lokale partnerorganisaties uit de hele wereld brengen wij de stem van het veld naar de Zuidas. Op deze manier kunnen wij proactief voorsorteren op welke issues nu beleid gemaakt moet worden – zoals de impact van de energietransitie op bijvoorbeeld de vraag naar zeldzame aardmetalen. Ook helpt het om de impact van bijvoorbeeld ontbossing concreet te maken. Voor onze partners is dat realiteit van alledag.”

Investeren in natuur biedt ook kansen

Behalve van de risico’s, is het ook belangrijk dat financiële instellingen zich bewust zijn van de investeringsmogelijkheden in natuurbehoud of -herstel, vindt IUCN NL. “Daar blijven nu nog kansen liggen. Voor een verzekeringsmaatschappij kan investering in natuurlijke mangrovebossen haar premies verlagen en winst verhogen”, zegt Goedicke.

Integratie duurzaamheidsambities in bedrijfsvoering

Het onderzoek laat zien dat alle onderzochte financiële instellingen duurzaamheidsbeleid hanteren en zich committeren aan standaarden zoals de Sustainable Development Goals. Echter, slechts 36% formuleert concrete indicatoren en targets, en maar liefst vier op de vijf instellingen brengt de effecten van hun inspanningen niet in kaart. Hier is dan ook terreinwinst te boeken, stelt de DNB, temeer omdat ook de reputatie gevaar loopt als gemaakte duurzaamheidsbeloftes niet worden nagekomen. Logische vervolgstappen voor veel financiële instellingen zijn het opstellen van duidelijke indicatoren en targets, het monitoren van prestaties en het meten van impact, stelt de DNB. 

“Dit onderzoek laat de noodzaak zien van een wereldwijd raamwerk om de impact op biodiversiteit te meten. IUCN werkt aan de ontwikkeling van het equivalent van de Parijsdoelstelling voor klimaat voor biodiversiteit. Dit zal tijdens de biodiversiteitstop in Beijing 2020 tot stand moeten komen. Hiernaast werken wij eraan dat deze doelstellingen concreet en meetbaar genoeg zijn om voor zowel overheden als bedrijven en financiële instellingen relevant te zijn”, vult Goedicke aan. 

IUCN NL heeft actief meegewerkt aan het onderzoek door deelname aan interne stakeholderdialogen met DNB en het aanleveren van relevant onderzoek.