Pensioenfondsen handelen niet naar steeds groter wordende risico’s in de mijnbouwsector

Bijna alle Nederlandse pensioenfondsen investeren in mijnbouw, een sector die berucht is vanwege haar grote, negatieve impact op mens en milieu. In hoeverre houden Nederlandse pensioenfondsen in hun verantwoord investeringsbeleid rekening met deze risico’s? Nauwelijks, zo blijkt uit een onderzoek van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO). Slechts 23% van de Nederlandse pensioenfondsen neemt de risico’s geassocieerd met mijnbouw mee in hun verantwoord investeringsbeleid.

Header photo: Extractive site by Sebastian Pichler on Unsplash

Uit het rapport blijkt dat de meerderheid van de Nederlandse pensioenfondsen met betrekking tot de mijnbouwsector veelvuldige risico’s identificeert, zoals emissies, veiligheid, gezondheid en reputatie. Bijna de helft van de pensioenfondsen geeft aan dat het ontginnen van welke minerale grondstof dan ook, gepaard gaat met risico’s.

Slechts 23% neemt risico’s mee in investeringsbeleid

Toch neemt slechts 23% van de Nederlandse pensioenfondsen de risico’s geassocieerd met mijnbouw mee in hun verantwoord investeringsbeleid, zo toont het onderzoek.

Ook laat het onderzoek zien dat maar net iets meer dan de helft van de pensioenfondsen in het besluitvormingsproces voor beleggingen gebruik maakt van structurele integratie van informatie over factoren op het gebied van milieu, maatschappij en corporate governance (ESG-integratie).

Verantwoord investeren: beleid en implementatie blijven achter

Het is voor het eerst dat onderzocht wordt in hoeverre Nederlandse pensioenfondsen in hun verantwoord investeringsbeleid rekening houden met de risico’s die gepaard gaan met de mijnbouwsector. ‘Uit ons onderzoek blijkt dat verantwoord investeren in de mijnbouw wel degelijk op de agenda van pensioenfondsen in Nederland staat, maar de formulering van beleid en implementatie biedt voor deze sector nog steeds veel uitdagingen en onzekerheden,’ licht Angelique Laskewitz, directeur van de VBDO, toe. ‘Met dit onderzoek willen we de nodige transparantie bieden en de pensioenfondsen helpen die uitdagingen te overwinnen.’

Parijs-akkoord vraagt om duurzamere methoden

De mijnbouwsector is een belangrijke aanjager van klimaatverandering. Om de afspraken in het Parijs-akkoord van 2015 te kunnen nakomen, zal de sector duurzamere methoden moeten toepassen, benadrukt het rapport.

Zeven aanbevelingen voor investeerders

Het rapport presenteert daarom zeven aanbevelingen voor investeerders in de mijnbouwsector, waaronder het proactief in gesprek gaan met mijnbouwbedrijven over mogelijke risico’s.

Daarnaast noemt het rapport het belang van meer samenwerking. Niet alleen voor kennisdeling bij de pensioenfondsen onderling, maar ook met experts en lokale NGO’s.

Ook pleit het rapport voor het toepassen van sectorstandaarden die hoge eisen stellen aan duurzaamheid, zoals die van het IRMA (Initiative for Responsible Mining Assurance).

Noodzaak verantwoord beheer van grondstoffen

De mijnbouwsector zorgt wereldwijd voor veel essentiële materialen, zoals nikkel, koper en kobalt, maar het winnen van deze grondstoffen gaat gepaard met grootschalig verlies van natuur. En de vraag naar minerale hulpbronnen neemt almaar toe, ook vanwege de wereldwijde energietransitie. Om verlies van biodiversiteit en ecosysteemdiensten tot een minimum te beperken, zet IUCN NL zich in voor verantwoord beheer van grondstoffen. Dit doen wij onder andere door in strategisch partnerschap met het Ministerie van Buitenlandse Zaken en het Wereld Natuur Fonds de samenwerking aan te gaan met de financiële sector. 

IUCN NL roept pensioenfondsen op hun verantwoordelijkheid te nemen en proactief bij te dragen aan de noodzakelijke verandering binnen de mijnbouwsector. Een mijn heeft immers slechts een beperkte levensduur, terwijl ecosysteemdiensten zoals bodemvruchtbaarheid en drinkwater eeuwig nodig zijn.