Bestrijden van plastic vervuiling in Ghana

Ghana produceert ongeveer 1,1 miljoen ton plastic afval per jaar. Door een gebrek aan goed afvalbeheer wordt slechts 5% gerecycled; de rest komt vaak in het milieu terecht, wordt verbrand of belandt op een stortplaats. De meeste van deze problematische soorten plastic zijn single-use plastics (SUPs), die een groot negatief effect hebben op zowel mensen als dier. Wetten en beleid omtrent plastic in Ghana zijn niet voldoende geweest om het probleem effectief aan te pakken. In 2021 lanceerde de Ghana Youth Environmental Movement (GYEM) daarom een campagne om plasticvervuiling tegen te gaan. Het doel is een verbod op single-use plastics in Ghana in 2025.

Headerfoto: Gloria Agyare (links) voert campagne tegen plastic vervuiling. © GYEM

Ghana Youth Environmental Movement

Gloria Agyare, een van de organisatoren van de campagne, is al een aantal jaar bij GYEM betrokken. Als jongere voelt ze zich aangetrokken tot de unieke, door jongeren geleide aanpak van GYEM. ‘Meer dan 50% van de bevolking van Ghana bestaat uit jongeren. De toekomst van ons land hangt dus echt af van hen. We moeten met hen samenwerken als we willen werken aan een beter Ghana, om de duurzame toekomst op te bouwen die we als land voor ogen hebben. Samenwerken is ontzettend belangrijk voor ons werk en dus werkt GYEM ook samen met andere milieuorganisaties, waaronder Reusable Bags Ghana Africa en IUCN NL-partner A Rocha Ghana.’

De campagne om SUP’s te verbieden

Gloria legt uit: ‘Ghana ziet de enorme impact van plasticvervuiling al. Het is tijd voor een transitie, weg van plastic. Gelukkig hebben we in Ghana voorbeelden vanuit heel Afrika en zelfs daarbuiten die ons inspireren. Een duurzame toekomst betekent een toekomst zonder plastic. We willen het achter ons laten.’

‘De ultieme droom is dat we onze visie bereiken, namelijk een verbod op single-use plastics in 2025. Te zien hoe mensen uit heel Ghana samenkomen om naar dit doel toe te werken geeft mij hoop dat het mogelijk is. De mensen hebben tenslotte de macht. Uiteindelijk zou ik graag zien dat Afrikanen terugkeren naar hun oorspronkelijke manier van leven, zoals met hun eigen mandjes naar de markt gaan en ook dat hun manier van denken verandert.’

Naast een verbod op plastic voor eenmalig gebruik, werkt GYEM ook aan het verspreiden van informatie en kennis over de negatieve effecten van plasticvervuiling en het promoten van lokaal beschikbare duurzame alternatieven voor single-use plastics. In november organiseerden ze twee openbare evenementen.

‘Als onderdeel van onze campagne hielden we twee ‘durbars’, wat kleine bijeenkomsten van mensen zijn: één op de Kaneshie markt en één bij het Accra Tema vrachtwagenstation. We hebben specifiek voor deze locaties gekozen omdat daar veel producten met single-use plastics worden verkocht en gebruikt. Op de durbar hadden we sprekers over het effect van plastic op het milieu en op mensen. Daarnaast hebben we ons publiek laten zien hoe je oude kleding kan upcyclen in tassen om boodschappen mee te doen. Iedereen die toevallig langsliep was welkom. Het doel was om zoveel mogelijk mensen te trekken.’

Strengthen the Roots

IUCN NL, GYEM en A Rocha Ghana werken samen binnen het project Strengthen the Roots. Strengthen the Roots ondersteunt kleine maatschappelijke organisaties die opkomen voor de natuur in en rondom hun gemeenschap, en helpt zo lokale steun voor hun werk te creëren. Kleine organisaties worden in contact gebracht met grotere natuurbeschermingsorganisaties om hun netwerken te versterken. In Ghana traint A Rocha Ghana negen kleine ngo’s en maatschappelijke organisaties, waaronder GYEM, in het lokaal werven van fondsen en het opkomen voor hun rechten.

‘Financiering is cruciaal voor bewegingen zoals de onze,’ legt Gloria uit. ‘De afgelopen paar jaar hebben we fondsen geworven via verschillende initiatieven. De training van Strengthen the Roots heeft ons inzicht gegeven in belanghebbenden en manieren om als jeugdbeweging fondsen te genereren om onze punten onder de aandacht te krijgen.’