De guanaco (Lama guanicoe) is een karakteristieke bewoner van de Zuid-Amerikaanse hoogvlakten. Maar door uitbreidende landbouw en veeteelt en door jacht leven er naar schatting nog slechts 200 van deze wilde lama’s in de Boliviaanse Chaco. Om de soort te beschermen, verklaarde de autonome inheemse regering van het Boliviaanse district Charagua Iyambae een gebied van 285.000 hectare tot beschermd leefgebied van de guanaco.

De wet werd afgelopen week doorgevoerd en volgt op een eerder besluit van de autonome inheemse regering van Charagua om het 1,2 miljoen hectare tellende gebied Ñembi Guasu uit te roepen tot beschermd gebied.

Participatief proces

De nieuwe wet kwam tot stand middels een breed participatief proces, waaraan circa 30 gemeenschappen en 80 veehouders deelnamen. ‘De betrokkenheid van al deze actoren is cruciaal om ervoor te zorgen dat het niet alleen bij wetgeving blijft, maar dat de populatie guanaco’s daadwerkelijk de kans krijgt zich te herstellen,’ vertelt Sander van Andel, Senior Expert Nature Conservation bij IUCN NL. ‘De boeren hebben zich bereid verklaard een deel van hun perceel af te staan zodat er een corridor is waarlangs de guanaco’s zich kunnen verplaatsen. Ook de gemeenschappen respecteren dat delen van het grondgebied bestemd zijn voor behoud van de guanaco en dus niet voor andere doeleinden gebruikt kunnen worden.’

Het proces werd begeleid door IUCN NL partnerorganisatie Fundación Natura Bolivia, met steun van IUCN NL, World Land Trust, Nature and Culture International, United Nations Development Programme en Conservation International.

70% voor natuurbescherming

De nieuw uitgeroepen ‘Area de Vida Guajukaka’ (Guanaco leefgebied) is het vierde natuurreservaat in het territorium van de Guaranì, de inheemse stam die het gebied Charagua Iyambae bestuurt. Deze vier aangrenzende natuurgebieden (Nationaal Park Kaa Iya, Nationaal Park Otuquis, Ñembi Guasu en de ‘Area de Vida Guajukaka’) vormen een aaneengesloten corridor van beschermd bos.

De Guaranì besloten circa 70% van hun territorium te wijden aan natuurbehoud, de overige 30% is bedoeld voor economische activiteiten.

Grensoverschrijdende bescherming van iconische soorten

In buurland Paraguay is het nog een stuk slechter gesteld met de guanaco dan in Bolivia. Met slechts 50 individuen is de soort er Ernstig Bedreigd. Maatschappelijke organisaties in beide landen slaan daarom, met steun van IUCN NL in strategisch partnerschap met WNF en het Ministerie van Buitenlandse Zaken, de handen ineen om de guanaco en andere iconische soorten te beschermen.

‘Onze partners Fundación Natura in Bolivia en Guyra in Paraguay hebben cameravallen geïnstalleerd om informatie te verzamelen over de aanwezigheid en leefgewoonten van de guanaco en andere bedreigde soorten zoals jaguars, poemas, reuzenmiereneters, Azaravossen, geoffroykatten en halsbandpekari’s,’ vertelt Van Andel. ‘Die informatie vormt de basis voor een gezamenlijk actieplan om deze soorten te beschermen. Samen met onze partners streven we naar een grensoverschrijdend natuurreservaat om deze soorten te beschermen.’

Meer weten?

Sander van Andel
Senior Expert Nature Conservation