Nikkelmijnbouw voor de energietransitie dreigt Indonesisch bos te verwoesten

Voor de energietransitie zijn enorme hoeveelheden mineralen en metalen nodig, die bijvoorbeeld in batterijen en zonnecellen worden gebruikt. Door de toenemende vraag naar nikkel voor oplaadbare batterijen wordt het Indonesische schiereiland Tompotika op het eiland Sulawesi bedreigd door mijnbouw. Dit zou ten koste gaan van de tropische bossen en kustecosysteemen, zoals koraalriffen, die op hun beurt cruciaal zijn om de klimaat, water- en biodiversiteitscrisis het hoofd te bieden. The Alliance for the Tompotika Conservation (AlTo) en IUCN NL vrezen ook voor het voortbestaan van de maleo en vele andere soorten, die van nature nergens anders voorkomen dan op Sulawesi.

Headerfoto: Nickel mining on Sulawesi © Fachrudin Jabrig Indonesia Nature Film Society

Als ’s werelds grootste nikkelproducent en het land met de grootste nikkelvoorraden, is Indonesië zich bewust van de economische kansen die de energietransitie biedt en probeert het steeds meer investeerders aan te trekken. Tussen 2014 en 2022 is de nikkelproductie in het land verveertienvoudigd. De grootste nikkelreserves in Indonesië bevinden zich in Sulawesi. Het schiereiland Tompotika is onlangs door de regering geselecteerd voor tenminste achttien nieuwe nikkelmijnen.

Alles op alles om het bos te beschermen

De video “Tompotika: Forests, Nickel, and Critical Choices” vertelt het verhaal van Tompotika en wat er verloren zou gaan als er nikkelmijnbouw gepleegd wordt op het schiereiland. Onze collega’s van AlTo vertellen hoe zij samen met de bewoners van het schiereiland werken om hun natuur en levensonderhoud te beschermen.

De video is een coproductie van AlTo en IUCN NL. Samen zetten wij alles op alles om het Tompotikabos te beschermen.

Van groot belang voor ruim 100 gemeenschappen

Het regenwoud van Tompotika (83.000 ha) op het Indonesische eiland Sulawesi is van groot belang voor de 107 gemeenschappen met in totaal 75.000 mensen die in het gebied leven. Het bos slaat CO2 op, zuivert water, voorkomt overstromingen en levert hout, rotan en damarhars. Ook de koraalriffen voor de kust van zijn afhankelijk van gezonde bossen op het land. De ontbossing voor mijnbouw, en de mijnbouwactiviteiten zelf, zouden tot grootschalige vervuiling van de kustwateren leiden, tot het afsterven van koraalriffen en de dood van vissen, wat het einde van visserij in het gebied zou betekenen.

Bijzondere biodiversiteit

Het Tompotika-bos herbergt een enorme rijkdom aan biodiversiteit. Er leven negen diersoorten die nergens anders voorkomen, waaronder een bijzondere vogel: het maleo-grootpoothoen. Deze vogel is voor de eilandbewoners een symbool van culturele trots. De populatie van de vogel is met meer dan 90% afgenomen als gevolg van het verlies van leefgebied en stroperij. De maleo heeft hierdoor de status Ernstig Bedreigd op de IUCN Rode Lijst van bedreigde diersoorten. Het Tompotikabos is zijn belangrijkste leefgebied en dat wordt bedreigd door de winning van nikkelerts. De tot nu toe succesvolle pogingen van de lokale bevolking om deze bijzondere vogel te beschermen lopen nu gevaar.

Een eerlijke energietransitie

De energietransitie zorgt voor een groeiende mondiale vraag naar mineralen en metalen en daardoor voor een mijnbouw-hausse van ongekende omvang. De Wereldbank verwacht dat de energietransitie de vraag naar metalen en mineralen zeer snel zal doen toenemen: voor bijvoorbeeld nikkel, kobalt, lithium en mangaan met meer dan 500% tegen 2050.

Om de opwarming van de aarde beperkt te houden, is het essentieel dat we zo snel mogelijk de overstap maken van fossiele naar hernieuwbare brandstoffen. Daarbij moeten we er echter wel voor waken dat de schade voor natuur en mens tot een minimum beperkt blijft. IUCN NL werkt aan een eerlijke energietransitie, waarbij de negatieve impact op mens en natuur zo klein mogelijk is. Dit doen we binnen onze projecten Forests for a Just Future en Bottom Line!.

Meer lezen?

Maartje Hilterman
Project Leader – Forests for a Just Future
Mark van der Wal
Senior Expert Ecosystems & Extractives