Bijen cruciaal voor onze voedselvoorziening

Bijen spelen een cruciale rol in ons ecosysteem. Bijna 80 procent van alle planten is voor de voortplanting of evolutie afhankelijk van de bestuiving van de bij. Zonder bijen dus geen groenten, fruit en noten. Bestuivers, zoals bijen, nemen echter behoorlijk af in aantal en meerdere bijensoorten worden met uitsterven bedreigd.

Bij op paarse bloemen (c) Congerdesign

Menselijke activiteit leidt tot een afname van biodiversiteit en bijenpopulaties. Meer dan de helft van alle wilde bijensoorten in Nederland dreigt volgens de Nederlandse Rode Lijst uit ons land te verdwijnen. Grootschalig intensieve landbouw leidt tot verlies van leefgebied en voedselbronnen voor bijen en het gebruik van pesticiden is een belangrijke oorzaak van de afname van wilde bijen, honingbijen en andere bestuivers. Meer over de oorzaken van bijensterfte lees je op de website van de Bijenstichting.

Wat is biodiversiteit en waarom is het zo belangrijk?

Het begrip biodiversiteit omvat alle soorten planten, dieren, schimmels en micro-organismen, maar ook de enorme genetische variatie binnen die soorten en de variatie aan ecosystemen waar ze deel van uitmaken, van moerassen tot woestijnen. De biodiversiteit in een bepaald gebied is dan ook een indicator van hoe gezond dat gebied is. Sleutelsoorten spelen een cruciale rol in het behoud van de biodiversiteit en bijen zijn hier en voorbeeld van.

Wereldwijd worden 87 van de 115 belangrijkste landbouwgewassen door dieren (grotendeels insecten) bestoven. Dit is ongeveer 76 procent. Denk hierbij bijvoorbeeld aan allerlei soorten fruit zoals kersen, appels, aardbeien en bessen, maar ook voor groenten als tomaat, courgette, tuinbonen en oliegewassen zijn bestuivers, zoals bijen, essentieel. Geschat wordt dat een compleet verlies van bestuiving op boerderijen door bijen kan leiden tot jaarlijkse verliezen van 1,4 miljard voor de Nederlandse landbouwsector.

Het beschermen van de bijenpopulatie is niet alleen belangrijk voor de bijen zelf, maar dus ook voor ons als mensheid. Door het beschermen van de bijen en hun leefomgeving, kunnen we een gezond en veerkrachtig ecosysteem creëren dat van vitaal belang is voor ons allemaal.

Hoe kunnen we bijen helpen?

Gelukkig zijn er manieren om de bijenpopulatie te beschermen en te ondersteunen en daarmee bij te dragen aan het behoud van de biodiversiteit. Het aanleggen van bloemrijke weides en tuinen, het plaatsen van bijenhotels en het vermijden van het gebruik van pesticiden en andere schadelijke stoffen zijn allemaal belangrijke stappen die we kunnen nemen om bijen te helpen.

Meer weten over hoe het met verschillende soorten gaat? De IUCN Rode Lijst geeft daar inzicht in.