VN Water Actieagenda vraagt om klimaat- en biodiversiteitsactie

Van 22 tot en met 24 maart vindt de VN 2023 Waterconferentie plaats in New York. Drie dagen lang bespreken afgevaardigden van overheidsinstanties en VN-organen samen met experts internationaal waterbeleid. Het doel van de conferentie, gezamenlijk voorgezeten door Nederland en Tadzjikistan, is een wereldwijde actieagenda voor water. Het is een belangrijke kans om waterbeleid te integreren met mondiale afspraken over klimaat en biodiversiteit, voor een duurzame watervoorziening voor gezonde ecosystemen, productieve landschappen en toegang tot zoetwater voor mensen overal op aarde.

Headerfoto: Gonzalo Pizarro

Voor effectief waterbeleid waar natuur en mensen wereldwijd van profiteren, is het essentieel dat het resultaat van de biodiversiteitstop die in december 2022 plaatsvond, het Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework, wordt geïntegreerd in de VN Water Actieagenda die deze week wordt gemaakt in New York. Want water heeft biodiversiteit nodig, en biodiversiteit heeft water nodig.

Veengebieden: natuurlijke sponzen

Veenland, moerassen en andere wetlands zijn ‘hotspots’ van biodiversiteit: maar liefst één van de tien soorten op de wereld leeft in wetlands. Daarnaast spelen deze landschappen een belangrijke rol in het opvangen van de negatieve effecten van klimaatverandering. Veengebieden, zoals het Nationaal Park Weerribben-Wieden, functioneren als natuurlijke sponzen die grote hoeveelheden water vasthouden en loslaten in tijden van droogte.

De gevolgen en aanpak van klimaatverandering vragen om duurzame oplossingen voor waterstanden en -voorzieningen.

Maxime Eiselin – IUCN NL

Belang van waterbeheer

Hiervan profiteren mens en natuur, maar door waterbeheer niet af te stemmen op de behoeften van veengebieden vormen deze veengebieden steeds meer een klimaatprobleem in Nederland. Veengebieden zijn een bron voor koolstofopslag doordat dode planten zich in duizenden jaren hebben gestapeld tot metersdikke lagen. Als het waterpeil zakt, kan door veenoxidatie een veengebied veranderen in een bron van broeikasgasuitstoot. In Nederland draagt veenoxidatie ongeveer 2% bij aan de landelijke uitstoot. Dat is vergelijkbaar met de helft van de uitstoot van het Nederlands luchtverkeer. De gevolgen en aanpak van klimaatverandering vragen om duurzame oplossingen voor waterstanden en -voorzieningen.

Ambitieuze Water Actieagenda

De eerste stap naar deze duurzame oplossingen is een ambitieuze Water Actieagenda met aandacht voor bestaande biodiversiteit- en klimaatdoelen. Daarnaast is een inclusieve benadering noodzakelijk, met samenwerking en dialoog tussen alle belanghebbenden in het stroomgebied, zoals overheidsinstanties, bedrijven, lokale gemeenschappen en milieubewegingen.

Mobilising More for Climate

Gezonde ecosystemen, zoals rivieren, meren en bossen, zijn belangrijk voor mens en natuur. Maar door klimaatverandering hebben ecosystemen, biodiversiteit en lokale gemeenschappen in toenemende mate te maken met overstromingen en langdurige droogte. Met een gebrek aan schoon drinkwater als een van de gevolgen. De landen die het hardst getroffen worden door de gevolgen van klimaatverandering, hebben vaak niet de financiële middelen om zich aan te passen.

Met het project Mobilising More for Climate (MoMo4C) slaan we, samen met WWF-NL, Tropenbos International en lokale partnerorganisaties, de brug tussen lokale ondernemers in Afrika en Azië die bijdragen aan klimaatadaptatie en –mitigatie en publieke en private investeerders. Zo mobiliseren we meer geld voor natuurherstel en vergroten we klimaatbestendigheid.

REWET: duurzaam herstel van wetlands

Wetlands zorgen voor drinkwater, hebben een rijke biodiversiteit en zijn belangrijk voor het opvangen van klimaatverandering. Zo werken veengebieden als sponzen die grote hoeveelheden water vasthouden en loslaten in tijden van droogte. Ook houden ze veel CO2 vast, waardoor ze een nature-based solution vormen in de strijd tegen klimaatverandering. Ondanks hun belangrijke rol staan Europese wetlands onder druk: door- land en bosbouw, verstedelijking en de winning van turf zijn veel gebieden drooggelegd.

Via REWET onderzoeken we samen met andere Europese organisaties de potentie van wetlandgebieden. Met informatie uit zeven open laboratoria, waaronder Nationaal Park Weerribben-Wieden, ontwikkelen we een compleet beeld van hoe Europese wetlands het beste kunnen bijdragen aan klimaatmitigatie en -adaptatie.