Internationale vrouwendag 2025: wereldwijd gendergelijkheid versterken 

Vandaag, 8 maart, vieren we Internationale Vrouwendag, met als thema van dit jaar ‘Voor ALLE vrouwen en meisjes: Rechten. Gelijkheid. Empowerment’. We staan stil bij de manier waarop onze organisatie bijdraagt aan het versterken van de gendergelijkheid wereldwijd. In een tijd waarin diversiteit, gelijkheid en inclusiviteit overal steeds meer onder druk komen te staan moeten we het belang ervan benadrukken. Vandaag willen we daarom extra aandacht vragen voor het inspirerende werk door en voor vrouwen. 

Headerfoto: © Gaia Amazonas

Nieuw rapport over vrouwen in het Amazonegebied 

Wat is de relatie tussen genderdynamieken en ontbossing, aantasting van de natuur, landconflicten en geweld in het Amazonegebied? Deze issues raken vrouwen in het Amazonegebied zwaarder en op andere wijze. Toch is er maar weinig onderzoek gedaan vanuit een genderperspectief. 

IUCN NL heeft een rapport gepubliceerd dat gebaseerd is op veldstudies in de Peruaanse en Colombiaanse Amazonegebied. Het rapport ‘Women in a degraded Amazon: Struggles for land body and nature’ laat zien hoe extractieve economieën, gebrekkig bestuur en structurele ongelijkheden vrouwen hard treffen. 

Een vrouw in Madre de Dios © Thomas Muller / SPDA

Prijzen voor vrouwen 

Eind 2024 ontving onze Filipijnse partnerorganisatie LILAK, die zich inzet voor de vrouwenrechten van de oorspronkelijke bewoners, de ambassadetulp award van de Ambassade van het Koninkrijk van der Nederlanden in de Filippijnen. Dit is een lokale onderscheiding van de Nederlandse overheid voor personen of organisaties die een uitzonderlijke bijdrage leveren aan mensenrechten. LILAK ontving deze award voor hun werk om de uitdagingen waar de oorspronkelijke bevolking in de Filipijnen mee te maken hebben weg te nemen. Dit doen ze door deze gemarginaliseerde vrouwen een stem en platform te geven. 

2024 was ook het eerste jaar waarin de Irene Dankelman Young Ecofeminist Award werd uitgereikt. Deze prijs is in het leven geroepen om het werk te vieren van de bijzondere vrouwen die een verschil maken in de wereld. De prijsuitreiking vond plaats in oktober 2024, tijdens de CBD COP16 in Cali, Colombia. De award is een gezamenlijke inspanning van WECF, WEDO, Both ENDS en IUCN NL om het werk van jonge vrouwen voor een meer gender-rechtvaardige en biodiverse planeet te erkennen en onder de aandacht te brengen. Daniela Soto Pito, uit Colombia, Aprianti Nadila Selvanus, uit Indonesië, en Marie Christina Kolo, uit Madagaskar, werden allemaal bekroond. 

Een rechtvaardige toekomst voor vrouwen in Oeganda 

Met het programma Forests for a Just Future van de Green Livelihoods Alliance (GLA) zijn we het afgelopen jaar op verschillende manieren actief geweest voor vrouwen over de hele wereld. In Oeganda kunnen vrouwen in het Bugoma Central Forest Reserve ontbossing tegengaan dankzij de steun van IUCN NL en AFIEGO. De gevolgen van ontbossing in dit gebied treffen vooral ouderen en vrouwen. Het Forest for a Just Future programma helpt deze vrouwen om te werken aan een groenere toekomst, waarbij inclusiviteit en (gender)rechtvaardigheid een belangrijke rol spelen. 

Een gemeenschap in Bugoma © AFIEGO

Richtlijnen voor inclusief taalgebruik 

IUCN NL streeft naar een rechtvaardige en inclusieve samenleving en daarom willen we ook inclusieve taal en beeldmateriaal gebruiken. Op deze manier kunnen we een verhaal vertellen en beelden laten zien waar een diverse groep mensen zich mee kan identificeren. Om dit te bereiken hebben we richtlijnen opgesteld voor inclusief schrijven, met daarin een overzicht van woorden die we liever vermijden of waar we liever andere woorden voor zien. Deze handleiding bevat ook informatie over het verzamelen en selecteren van inclusief beeldmateriaal door er altijd voor te zorgen dat de beelden genuanceerd en representatief zijn. Deze richtlijnen brengen ons een stap dichter bij de rechtvaardige en inclusieve samenleving waar we naartoe werken. 

Het delen van kennis 

Het afgelopen jaar heeft IUCN NL ook bijgedragen aan het delen van kennis over gendergelijkheid. Zo werd er in juni 2024 een Critical Ecosystem Partnership Fund (CEPF) training georganiseerd over ‘Gender-Responsive Ecosystem-Based Adaptation’ in Madagaskar en de Indische Oceaan. Deze sessie werd gebruikt om meer te leren over gender responsieve aanpakken en persoonlijke ervaringen uit te wisselen. 

Verder werd in februari 2025 een webinar gegeven over ‘Inclusieve agro-ecologische praktijken voor vrouwen en jongeren als klimaatadaptatiemechanisme’. Frederique Holle, een van de experts op het gebied van milieurechtvaardigheid van IUCN NL, informeerde luisteraars over basisconcepten over gender en jongeren en hoe projecten de juiste aanpak kunnen toepassen. Deze sessie maakt deel uit van een serie webinars georganiseerd door IUCN NL, reNature en Vrije Universiteit Amsterdam, in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).  

Gender gerelateerd geweld en het verband met het milieu 

geweld en het verband met de achteruitgang van het milieu. IUCN gaf een leerzame presentatie over dit onderwerp en onze partner, ECOTRUST, deelde waardevolle informatie over de Gender Action and Learning Systems (GALS) methode. GALS is bedoeld om gendergelijkheid te bevorderen door gemeenschappen te helpen bij het identificeren van uitdagingen en het ontwikkelen van strategieën om deze aan te pakken. Op deze manier worden deze gemeenschappen zich bewust van de ongelijkheid, waardoor de een duurzame verandering kunnen bereiken. 

Gendergelijkheid en inclusiviteit zijn belangrijke aandachtspunten voor IUCN NL, en we blijven ons inzetten voor een groene en rechtvaardige toekomst voor ALLE vrouwen en meisjes.