Waarom het werkt
Lokaal & praktisch
In vijf landen – Colombia, Peru, DR Congo, Indonesië en de Filippijnen – werken we aan concrete interventies die de veiligheid van bedreigde natuurbeschermers verbeteren. Samen met lokale partnerorganisaties werken we aan een registratiesysteem om beter inzicht te krijgen in de problematiek, veiligheidstrainingen en maatregelen, het documenteren van bewijs voor strafzaken en juridische bijstand en het in veiligheid brengen van natuurbeschermers bij acuut gevaar. Omdat ieder land anders is, krijgen niet alle interventies overal evenveel gewicht. In samenwerking met de lokale partnerorganisatie bepalen we waar de accenten moeten liggen.
Structureel
Om aan een structurele oplossing te werken pleiten we voor de verbetering van de rechtspositie van natuurbeschermers op internationaal niveau bij gezaghebbende instanties zoals de Verenigde Naties. Door hun positie tot op het hoogste niveau veilig te stellen, werken we aan meer veiligheid voor de lange termijn. Een belangrijk vehikel hiervoor is een bindend verdrag dat afdwingt dat natuurbeschermers en hun rechten worden gerespecteerd. In een petitie vragen we de Tweede Kamer zich hiervoor in te zetten.
Meer weten?
Facts
- Elke week worden 4 mensen vermoord omdat zij opkomen voor de natuur
- Mijnbouw is de grootste oorzaak van conflict
- Inheemse mensen worden het meest getroffen
Internationale wetgeving erkent dat milieu- en mensenrechtenbeschermers het recht hebben hun werk ongestoord uit te kunnen voeren. Staten hebben de verplichting hen te beschermen tegen intimidatie, geweld en schending van hun rechten. - VN Speciaal Rapporteur John Knox
FAQ
Hoe groot is het probleem?
Dat het geweld tegen natuurbeschermers toeneemt staat buiten kijf. Hoe groot het probleem is, is moeilijk om precies te zeggen, omdat lang niet alle geweldsincidenten en moorden worden geregistreerd. Global Witness houdt sinds enkele jaren bij hoeveel natuurbeschermers er jaarlijks worden omgebracht.
In 2018 werden er maar liefst 164 doden geteld, gemiddeld meer dan drie per week. Maar ook dit is vermoedelijk slechts het topje van de ijsberg: in veel landen is de verstrekte informatie onbetrouwbaar vanwege corruptie. Ook worden veel lokale sterfgevallen in afgelegen gebieden niet geregistreerd. Met steun van de Nationale Postcode Loterij werkt IUCN NL dan ook aan betere registratie van incidenten.
Wie zijn deze natuurbeschermers?
- Medewerkers van maatschappelijke organisaties die opkomen voor de natuur en de rechten van de lokale bevolking.
- Burgers waaronder inheemse volken en boeren die opkomen voor het recht op een gezonde leefomgeving.
- Parkwachters die waken over een beschermd natuurgebied.
Met wat voor type geweld krijgen natuurbeschermers te maken?
-
Moord
- Arrestaties en vasthoudingen zonder formele aanklacht
- Geweld
- Intimidaties en bedreigingen
- Criminalisering
Wat zijn de achterliggende oorzaken van het geweld tegen natuurbeschermers?
Het geweld tegen natuurbeschermers is een symptoom van de steeds hardere strijd om natuurlijke rijkdommen overal ter wereld.
De groeiende wereldbevolking met een stijgende consumptie zorgt voor een steeds grotere vraag naar grondstoffen, zoals mineralen, hout en palmolie, die vaak op een niet-duurzame wijze gewonnen worden. In landen waar de bodemrijkdom groot is komt steeds meer vraag naar land voor ontginning. Natuurbeschermers lopen gevaar omdat zij zich uitspreken tegen de vernietigende impacts van bijvoorbeeld gouddelving of de aanleg van een plantage. Doordat natuurbeschermers hun land, bos en water proberen te beschermen tegen de komst van industrie, bevinden zij zich in de vuurlinie.
De meeste conflicten waarbij doden vallen zijn gerelateerd aan mijnbouw en de grootschalige agro-industrie, zoals palmolie en soja. Ook houtkap, stroperij en waterkrachtcentrales zijn een bron van conflict.
In welke landen speelt dit probleem?
De landen die in 2018 het hardst getroffen werden zijn de Filippijnen (30), Colombia (24), India (23) en Brazilië (20). Het aantal moorden nam het sterkst toe in Guatemala, waar 16 natuurbeschermers werden gedood (vijf keer meer dan in 2017).
Waarom worden vooral inheemse mensen getroffen?
Van de natuurbeschermers die in 2017 werden vermoord is 25 procent van inheemse komaf (in 2016 was dit 40 procent). Inheemse mensen zijn extra kwetsbaar omdat hun landrechten vaak niet goed vastgelegd zijn en omdat zij in geïsoleerde, maar grondstofrijke gebieden leven.
Wie zijn de daders?
Vaak blijken paramilitaire groepen, het leger, de politie of particuliere beveiligers betrokken bij het geweld. Vermoedelijk hebben zij banden met overheden of bedrijven die belang hebben bij de komst van bijvoorbeeld een mijnbouwbedrijf of een houtconcessie. Bedrijven die rechten van natuurbeschermers schenden kunnen hier nu nog mee wegkomen, omdat er geen bindende wetgeving is die hen dwingt om mensenrechten te respecteren. Wij willen daar verandering in brengen door te pleiten door een bindend VN-mensenrechtenverdrag voor bedrijven.
Worden de daders gestraft?
Daders worden zelden opgespoord of veroordeeld. Deze straffeloosheid is een groot probleem, want het werkt meer geweld in de hand. Hier moet een einde aan komen: moordenaars mogen niet langer vrijuit gaan.
Downloads
- Human rights obligations of transnational corporations in tort law
- Environmental defenders and their recognition under international and regional law
- Les défenseurs de l’environnement et leur reconnaissance selon le droit international et régional
- Los defensores del medio ambiente y su reconocimiento en el derecho internacional y regional
- Obligaciones de las sociedades transnacionales en materia de derechos humanos según el derecho de responsabilidad civil
- Infographic: Why are environmental defenders under attack?
- Infographic: How linking local, national and global advocacy levels can strengthen the position of environmental defenders
- Infographic: How being an indigenous woman makes it twice as hard to pursue environmental activism
- Twopager: Results and learnings of Defending Environmental Defenders project
Word partner
Zie je kansen om samen te zorgen voor meer veiligheid voor natuurbeschermers?
Neem contact op met onze expert Liliana Jauregui.
Actueel
-
Vermoedens van moord op Indonesische natuurbeschermer
15 oktober 2019 -
Filippijnen meest dodelijke land voor natuurbeschermers
24 september 2019